علت کچلی ارثی در مردان و 3 راه حل دارویی برای آن!

علت کچلی ارثی در مردان و 3 راه حل دارویی برای آن!

اگه تو هم موهات دارن بیشتر از حد نرمال میریزن و توی خانوادت کچلی هست این مقاله واسه توعه.

دلیل کچلی ارثی تو مردان چیه؟

خب قبل اینکه اصلا بخوام در مورد راه‌های درمان رو بگم بهتره به این بپردازیم که چی میشه که ما کچل میشیم؟ چرا احتمال کچل شدن ما وقتی پدر، عمو، دایی و.. کچلن، بیشتر میشه؟

توی بدن ما یک هورمونی هست به اسم تستسرون که کارش ایجاد و حفظ صفت‌های مردانه هست. این هورمون در بدن مردان از بیضه و غدد فوق کلیه ترشح میشه و در بدن زنان فقط از فوق کلیه و به مقدار کم ترشح میشه

حجم ترشح این هورمون از بیضه خیلی بیشتر از ترشح از غده فوق کلیه هست.

این هورمون تو جاهای مختلف بدن کارهای زیادی میکنه تا ما تبدیل به یک مرد بالغ بشیم

وظایف هورمون تسترون

  • تو ماهیچه های بدن ما باعث افزایش حجم ماهیچه میشه. برای همینه که بدن مردان بدن عضلانی تری نسبت به خانم ها دارن
  • تغییر صدا هم یکی دیگه از وضایف این هورمونه. برای همینه که وقتی مرد بالغ میشه صداش بم و مردانه تر میشه
  • تولید اسپرم و باروری هم کار تستسرون هست برای همینه که وقتی به سن بلوغ جنسی میرسه اسپرم کافی و با کیفیت برای باوروی داره
  • رشد موهای زائد در بدن هم وظیفه این هورمون هست برای همین هست که بدن یک مرد نسبت به یک زن مو بیشتری داره
  • رشد ریش و سیبیل هم از کارای دیگه این هورمونه برای همین مردان ریش سبیل در میارن و زن ها نه
  • افزایش توده استخوانی هم یکی از وظایف این هورمونه برای همین مردان استخوان بدنی درشت تر و محکم تری نسبت به مردان دارن
  • توی مغز هم اثراتی داره که باعث ایجاد خلق مردانه میشه. مثلا مردان از زنان خشن‌تر، جنگجو تر …. هستن
  • کچلی هم مورد بحث ماست
  • و… کلی وظیفه دیگه

تو این عکس هم خلاصه چیزایی که گفتم رو براتون آوردم

حالا یک نکته خارج از بحث بگم:

این هورمون گاهی تو بدن خانم ها بیشتر ترشح میشه و باعث ایجاد صفات مردانه در بدن زنان میشه. مثلا پرمویی، صدای مردانه و بدن مردانه تر

تستسترون چطوری مردان رو کچل میکنه:

این هورمون میره توی پوست و اونجا توسط آنزیم هایی به یک هورمون جدید به اسم دی هیدروتستسترون تبدیل میشه
این هورمون هم میره به پیاز مو و اونجا باعث کچل شدن و ریزش مو میشه
این عکس رو ببینید:

ببینید که اول تستسترون (Testosterone) تبدیل میشه به دی هیدروتستسترون (dihydroTestosterone) یا به خلاصه DHT و بعد سطح بالای این هورمون موجب نابودی پیاز مو و میشه و تمام.
اینجا ساختار شیمیایی تستسترون و دی هیدرو تستسرون رو میبینین. اون نوشته روی فلش هم اسم همون آنزیم هست که با مهارکردنش کچلی درمان میشه.

یک نکته خارج از بحث بگم

همین اتفاق توی پروستات مردان میفته و این باعث بزرگ شدن پروستات میشه. پس اگه تو هم مشکل پروستات داری این مقاله رو از دست نده.

درمان کچلی آندروژنیک

مهار آنزیم باعث کچلی

خب درمان این مشکل دقیقا از روی دلیل این میاد. یعنی چی؟ یعنی ما میایم همون آنزیمی که تستسترون رو به دی هیدروتستسرون تبدیل میکنیم مهار میکنیم. اینطوری دیگه نمیتونه بره و روی فولیکول مو اثر بذاره و پیاز مو رو نابود کنه. و دقیقا هم با همین عملکرد ما این دسته داروها رو برای بزرگی پروستات و مشکلات زنان (که صفات مردانه دارن) استفاده میکنیم.

اون ضربدر بالا رو میبینین؟ اون یعنی این دارو انزیم رو مهار کرده و نمیذاره اون ماده ای که توی کچلی کار میکنه تولید بشه.
جلوش هم نوشته علاوه بر کاهش کچلی ارثی در بزرگی خوش خیم پروستات موثره.
حالا یکم تخصصی بخوام بگم اسم این آنزیم 5-آلفا ردوکتاز هست

نام داروهای مهار کننده این آنزیم:

در حال حاضر توی ایران 2 تا دارو داریم:

  • فیناستراید 1 میلی گرم (finasteride 1 mg) (دقت کنید یک قرص 5 هم داره که اون بیشتره و فقط برای مشکل بزرگی پروستات استفاده میشه)
  • دوتاستراید 0.5 میلی گرم (dotasteride 0.5 mg)که چون خیلی قوی عه برای کچلی استفاده نمیشه و فقط برای پروستات استفاده میشه.

دقت کنین شاید روی بسته دارو نوشته باشه تراوکس، فینوسکار و… اینا اسم دارو نیستن بلکه اسم برندی هست که شرکت سازنده روی داروی خودش میذاره و بیشتر جنبه بازاریابی داره

چه مقداری و چه شکلی بخوریم؟

خب دوتاستراید برای این نوع کچلی ارثی با دوز 1 میلیگرم و یک بار در روز استفاده میشه. مدت استفاده از اون هم تا سن 40 سالگی هست. چرا 40؟ چون بعد این سن دیگه سطح هورمون های مردانه در بدنشون کم میشه و اونقدر کم شده که دگه فرد کچل نمیشه

عوارض داروی فیناستراید چیست؟

تو این مقاله در مورد عوارض اون حسابی حرف زدیم.

داروی دیگر برای درمان کچلی:

خب اسم این دارو ماینوکسیدیل است. به شکل محلول 5% توی بازار موجوده و باید روزی 2 بار تا سن بالا استفاده بشه.
اگه هنوز مدت زمان زیادی از ریزش یک تار مو نگذشته باشه حتی میتونه اون موهایی که ریختن رو هم در بلند مدت دوباره زنده کنه!!!
ولی خب حدود 3 ماه طول میکشه تا اثر دارو رو ببینید و 6 ماه طول میکشه تا موهایی که رشد کردن رو ببینید و 12 ماه هم موها کاملا رشد کرده و بزرگ میشن.

ماینوکسیدیل چطور باعث رشد مو میشه؟

با 3 تا راه اصلی:

  • رگ های خونی پوست سر رو گشاد میکنه و خون (غذا و اکسیژن) بیشتری به مو میرسه و رشد میکنه
  • سلول های پیاز مو رو تحریک میکنه تا رشد کنن
  • سیکل یا دوره رشد مو رو هم تحریک میکنه

تو عکس زیر شما عملکرد این دارو رو میبینید:

از بالا به پایین: گشاد کردن رگ های خونی، افزایش سرعت رشد و تحریک دوره رشد مو

ماینوکسیدل رو چجوری مصرف کنم؟

خب 2 تا محلول تو بازار هست: 2 درصد و 5 درصد. که 2 درصد اون خیلی ضعیفه و برای خانم هاست و 5 درصد اون برای آقایان هست.
باید 2 بار در روز استفاده بشه هر بار هم 1 میلیتر از محلول رو از داخل بطری با قطره چکان (داخل پک دارو هست) بکشید و بعد رو چند ناحیه جلو و وسط سر (که ریزش بیشتره) بریزین و با دست ماساژ بدین تا خوب جذب پوست سر بشه

این برند پاک دارو هست که 60 میلی لیتر داره. یعنی اگه روزی 2 میل لیتر بزنین حدود 1 ماه میره بدون نسخه هم مصرف میشه.
آخرین قیمتی که ازش دارم 120 هزار تومنه و البته کلی برندهای دیگه هم هست. یه چیز نادری که من فهمیدم این بود که یه سری از بیمارانم حساسیت به این برند نشون دادن مثل خارش، قرمزی و کهیر.
ولی با تغییر برند بر طرف شد.

لینک خرید مایندوکسیل 5%

نکات مهم در رابطه با ماینوکسیدیل

  • این محلول موضعی هست و در سطح بدن مالیده میشه پس به هییییییییییییچ عنوان نخوردیش
  • اگه شروع کردین دیگه قطعش نکنین چون بعد یه مدت دوباره ریزش شروع میشه (خیلی ها میگن بعد قطع ریزش بیشتر از قبل شده ولی این درست نیست. درست اینه که درواقع تمام موهایی که باید در مدت زمان مصرف ماینوکسیدیل می ریخت اما نریخته الان یک جا شروع به ریختن میکنن)
  • آقایون حتما محلول 5 درصد استفاده کنن
  • حتما موقع مصرف باید پوست سر خشک باشه تا اثر کنه و عوارض جانبی نده
  • بعد از مصرف دارو تا 2 ساعت سر رو نشورین و کاری نکنین و به دارو زمان بدین تا جذب بشه
  • بدنه و تار مو اهمیتی نداره و بهش مایندوکسیل نزنین بلکه بریزین روی پوست کف سر تا جذب فولیکول و پیاز مو بشه
  • سعی کنین خیلی تمیز کار کنین و محلول روی صورت و پیشانی شما نریزه چون باعث رشد مو در صورت و پر مویی میشه. البته با یکی دو بار و ده بار ریختن این اتفاق نمیفته بلکه باید ماه ها این اشتباه رو بکنین تا موهای صورت رشد کنن

عوارض ماینوکسیدیل چیه؟ (حتما در صورت شروع مصرف مایندوکسیدیل بخونین!)

تو این مقاله در مورد عوارض دارویی ماینوکسیدل حرف زدیم.

ماینوکسیدل موضعی مصرف کنم یا فیناستراید؟

جواب من رو بخواین داشته باشین میگم جفتش.
چون مقالات و بررسی های بزرگی نشون دادن جفت این ها با هم خیلی موثرتر هستن و احتمال کنترل ریزش مو رو خیلی بیشتر میکنن.
اما اگه ریز موی شدید ندارید اول ماینوکسیدل بزنین چون تقریبا هیچ عارضه ای نداره.
بعد 3 4 ماه اگه دیدین هنوز ریزش دارید بهش فیناستراید رو هم اضافه کنین.

Picture of محمدرضا مزیدی

محمدرضا مزیدی

دکتری داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *